{"id":13199,"date":"2025-07-04T20:27:00","date_gmt":"2025-07-04T20:27:00","guid":{"rendered":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/designing-for-the-mind-how-to-use-neuroscience-design-to-make-presentations-memorable\/"},"modified":"2025-07-04T20:57:36","modified_gmt":"2025-07-04T20:57:36","slug":"designing-for-the-mind-how-to-use-neuroscience-design-to-make-presentations-memorable","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/zihni-hesaba-katin-sunumlari-unutulmaz-hale-getirmek-icin-norobilimi-nasil-kullanabilirsiniz\/","title":{"rendered":"Zihni Hesaba Kat\u0131n: Sunumlar\u0131 Unutulmaz Hale Getirmek i\u00e7in N\u00f6robilimi Nas\u0131l Kullanabilirsiniz?"},"content":{"rendered":"<p>\u0130tiraf edelim, pek \u00e7ok <a href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/topluluk-onunde-konusma-korkusunu-yenmenin-4-yolu\/\">sunum<\/a> ne kadar s\u00fcre ilgiyle dinleme rol\u00fc yapabilece\u011finizi test ediyormu\u015f hissettirir.<\/p>\n<p>Akla gelen t\u00fcm kelimeler listelenmi\u015f, sunumun asl\u0131nda ne anlatmak istedi\u011fine ise \u00e7ok az vakit harcanm\u0131\u015f gibi gelir. Ve o sunumdan neredeyse hi\u00e7bir \u015fey hat\u0131rlamadan ayr\u0131l\u0131rs\u0131n\u0131z.<\/p>\n<p>Ama baz\u0131 sunumlar farkl\u0131d\u0131r.<br \/>\nKendinizi g\u00fcnler sonra onlardan al\u0131nt\u0131 yaparken bulursunuz. Arkada\u015f\u0131n\u0131za &#8220;ge\u00e7enlerde \u00e7ok enteresan bir \u015fey \u00f6\u011frendim&#8221; diye o sunumdan bir bilgi payla\u015f\u0131rken veya i\u015ften eve giderken sunumda anlat\u0131lan hikayeyi akl\u0131n\u0131zda d\u00f6nd\u00fcr\u00fcp, g\u00fcl\u00fcmserken de bulabilirsiniz.<\/p>\n<p>Ve bunun sebebi sunucunun haval\u0131 biri veya \u00e7ok \u015fansl\u0131 olmas\u0131 de\u011fil, bilimdir.<\/p>\n<p>Daha a\u00e7\u0131k konu\u015fmak gerekirse, n\u00f6robilim. N\u00f6robilim beynimizin bilgiyi nas\u0131l ald\u0131\u011f\u0131n\u0131, i\u015fledi\u011fini ve hat\u0131rlad\u0131\u011f\u0131n\u0131 inceler ve insanlar\u0131n sunumlara biyolojik ve n\u00f6rolojik d\u00fczeyde nas\u0131l tepki verdi\u011fine \u0131\u015f\u0131k tutar.<\/p>\n<p>Haz\u0131rsan\u0131z, ba\u015flayal\u0131m. <em>(Panik yok, laboratuvar \u00f6nl\u00fc\u011f\u00fcne ihtiyac\u0131n\u0131z olmayacak.)<\/em><em><br \/>\n<\/em>Beyninize kar\u015f\u0131 de\u011fil onun y\u00f6ntemleriyle uyumlu \u00e7al\u0131\u015fan, ak\u0131lda kal\u0131c\u0131 sunumlar i\u00e7in sizinle birka\u00e7 p\u00fcf noktas\u0131 payla\u015faca\u011f\u0131z.<\/p>\n<p><strong>Bu yaz\u0131da sizi neler bekliyor?<\/strong><\/p>\n<div id=\"ez-toc-container\" class=\"ez-toc-v2_0_75 counter-hierarchy ez-toc-counter ez-toc-grey ez-toc-container-direction\">\n<div class=\"ez-toc-title-container\">\n<p class=\"ez-toc-title\" style=\"cursor:inherit\"><\/p>\n<span class=\"ez-toc-title-toggle\"><\/span><\/div>\n<nav><ul class='ez-toc-list ez-toc-list-level-1 ' ><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-1\" href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/zihni-hesaba-katin-sunumlari-unutulmaz-hale-getirmek-icin-norobilimi-nasil-kullanabilirsiniz\/#1_Ilk_Izlenim_Onemlidir\" >1. \u0130lk \u0130zlenim \u00d6nemlidir<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-2\" href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/zihni-hesaba-katin-sunumlari-unutulmaz-hale-getirmek-icin-norobilimi-nasil-kullanabilirsiniz\/#2_Hissettirebilirseniz_Hatirlanirsiniz\" >2. Hissettirebilirseniz, Hat\u0131rlan\u0131rs\u0131n\u0131z<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-3\" href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/zihni-hesaba-katin-sunumlari-unutulmaz-hale-getirmek-icin-norobilimi-nasil-kullanabilirsiniz\/#3_Zihni_Hesaba_Katin\" >3. Zihni Hesaba Kat\u0131n<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-4\" href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/zihni-hesaba-katin-sunumlari-unutulmaz-hale-getirmek-icin-norobilimi-nasil-kullanabilirsiniz\/#4_Daginikligi_Temizleyin\" >4. Da\u011f\u0131n\u0131kl\u0131\u011f\u0131 Temizleyin<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-5\" href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/zihni-hesaba-katin-sunumlari-unutulmaz-hale-getirmek-icin-norobilimi-nasil-kullanabilirsiniz\/#5_Herkes_Surprizleri_Sever_Beynimiz_Dahil\" >5. Herkes S\u00fcrprizleri Sever (Beynimiz Dahil)<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-6\" href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/zihni-hesaba-katin-sunumlari-unutulmaz-hale-getirmek-icin-norobilimi-nasil-kullanabilirsiniz\/#6_Lost_Finali_Gibi_Degil_Breaking_Bad_Finali_Gibi_Bitirin\" >6. Lost Finali Gibi De\u011fil, Breaking Bad Finali Gibi Bitirin<\/a><\/li><li class='ez-toc-page-1 ez-toc-heading-level-2'><a class=\"ez-toc-link ez-toc-heading-7\" href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/zihni-hesaba-katin-sunumlari-unutulmaz-hale-getirmek-icin-norobilimi-nasil-kullanabilirsiniz\/#Hatirlamasi_Kolay_Unutmasi_Zor_Hale_Getirin\" >Hat\u0131rlamas\u0131 Kolay, Unutmas\u0131 Zor Hale Getirin<\/a><\/li><\/ul><\/nav><\/div>\n\n<h2><span class=\"ez-toc-section\" id=\"1_Ilk_Izlenim_Onemlidir\"><\/span>1. \u0130lk \u0130zlenim \u00d6nemlidir<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n<p>\u0130ster bir i\u015f g\u00f6r\u00fc\u015fmesi, ilk bulu\u015fma veya \u00f6nemli bir sunum olsun: ilk izlenimler her zaman \u00f6nemlidir.<br \/>\n\u00c7\u00fcnk\u00fc beynimiz ba\u015flang\u0131\u00e7lar\u0131 hat\u0131rlamak \u00fczere evrimle\u015fmi\u015ftir.<\/p>\n<p>N\u00f6robilimde <a href=\"https:\/\/thedecisionlab.com\/biases\/primacy-effect\">\u00f6ncelik etkisi<\/a> olarak da bilinen bu enteresan bili\u015fsel durum: duydu\u011fumuz <em>ilk<\/em> \u015feyi hat\u0131rlama olas\u0131l\u0131\u011f\u0131m\u0131z\u0131n, daha sonra duyacaklar\u0131m\u0131za k\u0131yasla \u00e7ok daha y\u00fcksek oldu\u011fu anlam\u0131na gelir. (<em>\u00dczg\u00fcn\u00fcz, 29. slayt.<\/em>)<\/p>\n<p>1960&#8217;larda yap\u0131lan olduk\u00e7a pop\u00fcler bir<a href=\"https:\/\/pamojaeducation.com\/blog\/psychology-ibdp-the-serial-position-effect\"> bellek \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131<\/a>, listelerin ba\u015f\u0131nda sunulan kelimelerin ortadakilerden \u00f6nemli \u00f6l\u00e7\u00fcde daha s\u0131k hat\u0131rland\u0131\u011f\u0131n\u0131 kan\u0131tlam\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n<p>Bu da demek oluyor ki zihnimiz ilk izlenimlere \u00f6nem verir ve ilk birka\u00e7 bilginin nas\u0131l sunuldu\u011fu daha sonra nelerin hat\u0131rlanaca\u011f\u0131n\u0131 \u00f6nemli \u00f6l\u00e7\u00fcde etkiler. Do\u011fal olarak, beynin ba\u015flang\u0131\u00e7ta sunulan bilgileri \u00f6nceliklendirerek saklama yetene\u011fi bu etkide \u00f6nemli bir rol oynar.<\/p>\n<p>Mesela al\u0131\u015fveri\u015f listelerini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn. Kendinizi hi\u00e7 bir market koridorunda; bir elinizde dondurma, di\u011ferinde tuvalet ka\u011f\u0131d\u0131 tutarken ve listedeki \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u015feyin ne oldu\u011funu kesinlikle hat\u0131rlayamazken buldunuz mu?<\/p>\n<p>Ya da bir bulu\u015fmaya u\u011frad\u0131\u011f\u0131n\u0131zda ve arkada\u015f\u0131n\u0131z sizi birden fazla ki\u015fiyle tan\u0131\u015ft\u0131rd\u0131\u011f\u0131nda, sadece ilk tan\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131z ki\u015finin ad\u0131n\u0131 hat\u0131rlayabildi\u011finizi fark ettiniz mi?<\/p>\n<p>Bunlar; <strong>\u00f6ncelik etkisinin<\/strong> g\u00fcnl\u00fck hayat\u0131m\u0131z\u0131 nas\u0131l etkiledi\u011fine dair onlarca \u00f6rnekten sadece ikisi.<\/p>\n<p>Ve bu etki elbette sunumlar i\u00e7in de ge\u00e7erlidir.<br \/>\nBir sunuma ba\u015flad\u0131\u011f\u0131n\u0131zda ilgi uyand\u0131rmak ve ak\u0131lda kal\u0131c\u0131 bir fikri aktarmak i\u00e7in yakla\u015f\u0131k <a href=\"https:\/\/www.ideasonstage.com\/tedx-speaker-guide\/\">15 saniye ile 2 dakika <\/a>kadar k\u0131sa bir s\u00fcreniz vard\u0131r.<\/p>\n<p>\u0130\u015fte bu k\u0131sa s\u00fcrede s\u00f6yledikleriniz sadece duygusal olarak de\u011fil, n\u00f6rolojik olarak da <em>b\u00fct\u00fcn sunumun gidi\u015fat\u0131n\u0131 belirler<\/em>. Beyin adeta bu ba\u015flang\u0131\u00e7 anlar\u0131n\u0131 al\u0131r ve devam\u0131nda gelecek her \u015fey i\u00e7in bir \u00e7apa olarak kullan\u0131r.<\/p>\n<p>Bu nedenle, <em>\u201cMerhaba, ben \u00d6zg\u00fcn. Bug\u00fcn 4. \u00e7eyre\u011fin finansal verilerini g\u00f6zden ge\u00e7irece\u011fiz.\u201d<\/em> k\u0131sm\u0131n\u0131 atlamak ve \u00f6nemsemeleri daha muhtemel bir a\u00e7\u0131l\u0131\u015f planlamak iyi bir fikir olabilir.<\/p>\n<p>Cesur bir soruyla ba\u015flay\u0131n. \u015ea\u015f\u0131rt\u0131c\u0131 bir istatistik payla\u015f\u0131n. Onlar\u0131 merakland\u0131r\u0131n ama cevab\u0131 s\u00f6ylemeyin. Hafif\u00e7e k\u0131k\u0131rdamalar\u0131n\u0131 veya ka\u015flar\u0131n\u0131 kald\u0131rmalar\u0131n\u0131 sa\u011flayabilirseniz be\u015f y\u0131ld\u0131zl\u0131 pekiyi.<\/p>\n<p>E\u011fer bu noktada dinleyicilerinize bir \u015feyler <em>hissettirmeyi<\/em> ba\u015farabilirseniz, sunumun geri kalan\u0131na da dikkat etmeye ba\u015flarlar.<\/p>\n<h2><span class=\"ez-toc-section\" id=\"2_Hissettirebilirseniz_Hatirlanirsiniz\"><\/span>2. Hissettirebilirseniz, Hat\u0131rlan\u0131rs\u0131n\u0131z<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n<p>Geldi\u011fimiz noktada n\u00f6robilimcilerin hepsinin hemfikir oldu\u011fu bir \u015fey varsa, o da muhtemelen \u015fudur:<br \/>\n<strong>Bir fikri \u015fekillendirmeden \u00f6nce, o fikirle ilgili bir \u015feyler hissederiz<\/strong>.<\/p>\n<p>N\u00f6robilimci Antonio Damasio ve \u00fcnl\u00fc eseri<a href=\"https:\/\/www.latimes.com\/archives\/la-xpm-1994-10-07-ls-47420-story.html\"> Descartes&#8217;\u0131n Hatas\u0131&#8217;na<\/a> g\u00f6re, duygular karar vermede adeta ba\u015frol oynar ve mant\u0131\u011f\u0131m\u0131z genellikle se\u00e7imi hakl\u0131 \u00e7\u0131karmak i\u00e7in, daha sonra ortaya \u00e7\u0131kar.<\/p>\n<p>\u00c7\u0131kt\u0131\u011f\u0131n\u0131z bir seyahatte s\u0131rf sat\u0131c\u0131 size <em>Master Chef<\/em>&#8216;teki en iyi \u015fefmi\u015fsiniz gibi hissettirdi\u011fi i\u00e7in sat\u0131n ald\u0131\u011f\u0131n\u0131z, d\u00fcnyan\u0131n en sa\u00e7ma mutfak aletine bakarken \u201cYani, evet bu do\u011fru olabilir\u201d dedi\u011finizi duyar gibiyiz.<\/p>\n<p>Duygular, haf\u0131za olu\u015fumunun en derininde yer al\u0131r ve duygusal olarak y\u00fckl\u00fc deneyimleri hat\u0131rlamam\u0131z da do\u011fal olarak daha kolayd\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc bir duygu tetiklendi\u011finde, beyne g\u00fc\u00e7l\u00fc bir sinyal g\u00f6nderir ve \u015f\u00f6yle s\u00f6yler: <em>dikkat etsen iyi olur, burada \u00f6nemli<\/em> <em>bir \u015feyler oluyor gibi<\/em>. Beynimiz de bu bilgiyi anlaml\u0131 olarak etiketler ve daha sonra hat\u0131rlamas\u0131 kolay olan dosyaya kald\u0131r\u0131r.<\/p>\n<p>Bu nedenle bir sunuma ba\u015flarken, do\u011frudan grafiklere ve finansal verilere atlamak yerine, hedef kitlenizin duygular\u0131na dokunacak bir \u015feyle ba\u015flamay\u0131 deneyin.<br \/>\nBir m\u00fc\u015fteriden dinledi\u011finiz ger\u00e7ek bir hikaye. Koridorda m\u0131r\u0131ldand\u0131klar\u0131n\u0131 bildi\u011finiz, o ekip i\u00e7in yayg\u0131n bir hayal k\u0131r\u0131kl\u0131\u011f\u0131. Onlar\u0131 g\u00fcl\u00fcmseten veya bir saniyeli\u011fine duraklatan bir g\u00f6rsel.<\/p>\n<p>\u00c7\u00fcnk\u00fc beyinde bir duygu tetiklendi\u011finde; dinlemeye ba\u015flar. Ve dinlemeye ba\u015flad\u0131\u011f\u0131nda, anlat\u0131lanlar\u0131 unutmaz.<\/p>\n<h2><span class=\"ez-toc-section\" id=\"3_Zihni_Hesaba_Katin\"><\/span>3. Zihni Hesaba Kat\u0131n<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n<p>\u0130yi bir <a href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/farkli-ogrenme-stillerine-gore-sunumlar-tasarlamak\/\">sunum tasar\u0131m\u0131<\/a> \u00f6\u011feleri dekoratif hale getirmekle ilgili de\u011fildir.<br \/>\n<strong>Beynin verilen bilgileri i\u015flemesini<\/strong> kolayla\u015ft\u0131rmakla ilgilidir.<\/p>\n<p>N\u00f6robilim bize beynimizin d\u00fczeni arzulad\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yler. \u00d6r\u00fcnt\u00fcleri fark etmek, ilgili \u015feyleri grupland\u0131rmak ve karma\u015fay\u0131 g\u00f6rmezden gelebilmek konusunda ustay\u0131zd\u0131r.<br \/>\nBu y\u00fczden iyi tasar\u0131mlar genellikle<em> zahmetsiz<\/em> hissettirir, \u00e7\u00fcnk\u00fc beynimizin zaten sevdi\u011fi ve iyi bildi\u011fi kurallara uyar.<\/p>\n<p>Mesela beynimiz g\u00f6rd\u00fcklerini, i\u00e7g\u00fcd\u00fcsel olarak; en b\u00fcy\u00fckten en k\u00fc\u00e7\u00fc\u011fe, en belirginden en sili\u011fe ve soldan sa\u011fa do\u011fru tarar. O nedenle bir slayttaki her bir \u00f6\u011fenin \u015fekli ve i\u015flevi, dikkati y\u00f6nlendirmede ve bili\u015fsel y\u00fck\u00fc azaltmada \u00e7ok \u00f6nemli bir rol oynar.<\/p>\n<p>Bir slayt g\u00f6rsel hiyerar\u015fi mant\u0131\u011f\u0131n\u0131 takip etti\u011finde, insanlar anlad\u0131klar\u0131n\u0131 hissederler. Etmedi\u011findeyse g\u00f6zlerini k\u0131sarlar, alg\u0131lar\u0131 yava\u015flar ve ne dedi\u011finizi unuturlar \u00e7\u00fcnk\u00fc beyinleri neyin \u00f6nemli oldu\u011funu bulmaya \u00e7al\u0131\u015fmakla me\u015fguld\u00fcr.<\/p>\n<p>Ba\u015fka \u00e7al\u0131\u015fmalar da g\u00f6steriyor ki renkler anlamay\u0131 <a href=\"https:\/\/www.researchgate.net\/publication\/354848275_Color_Psychology_in_Marketing\" class=\"broken_link\">%<strong>73<\/strong><\/a>&#8216;e kadar, hat\u0131rlanmay\u0131 ise <a href=\"https:\/\/pmc.ncbi.nlm.nih.gov\/articles\/PMC3743993\/\">%<strong>39<\/strong><\/a><strong>&#8216;<\/strong>dan fazla art\u0131rabilir. Ama sadece odakl\u0131 ve do\u011fru kullan\u0131l\u0131rlarsa.<\/p>\n<p>\u00c7ok fazla renk mi var? Bu g\u00fcr\u00fclt\u00fcn\u00fcn g\u00f6rselle\u015fmi\u015f halidir.<br \/>\n\u00c7ok mu az kontrast var? Bu da kafa kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in kusursuz bir re\u00e7etedir.<br \/>\nPeki ya \u00e7ok \u00f6nemli bir say\u0131y\u0131 <a href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/farkli-hedef-kitlelere-yonelik-sunumlarda-renk-paleti\/\">\u00f6ne \u00e7\u0131karmak i\u00e7in<\/a> bilin\u00e7li olarak bir k\u0131rm\u0131z\u0131 yerle\u015ftirirsek?<br \/>\n\u0130\u015fte bu dopamin salg\u0131lanmas\u0131n\u0131 tetikler.<\/p>\n<p>Tam da bu y\u00fczden <em>Apple<\/em> yeni \u00fcr\u00fcnleri piyasaya s\u00fcrerken 12 tane teknik \u00f6zelli\u011fini listelemez.<br \/>\nBunun yerine sadece, <em>&#8220;20 saate kadar pil \u00f6mr\u00fc&#8221;<\/em> der. Ve bunu beyaz arka plan \u00fczerine siyah ve belirgin bir yaz\u0131 ile yapar. Kal\u0131n siyah metin, belki tek bir ikon. Hepsi bu kadar.<\/p>\n<p>Bu zihinlerimiz \u00fczerinde neredeyse sihirli bir etki b\u0131rak\u0131r \u00e7\u00fcnk\u00fc beyninizin g\u00f6rselleri nas\u0131l taramay\u0131 sevdi\u011fini \u00e7ok iyi bilir: h\u0131zl\u0131, soldan sa\u011fa ve basit odak noktalar\u0131yla. Renk kontrast\u0131 (beyaz \u00fczerine siyah) mesaj\u0131n ak\u0131lda kalmas\u0131n\u0131 sa\u011flar ve bolca beyaz alan beyninize nefes alma olana\u011f\u0131 tan\u0131r.<\/p>\n<p>Sonu\u00e7? \u0130nsanlar bu sunumdan<strong> tek bir \u015feyi<\/strong> hat\u0131rlayarak ayr\u0131l\u0131r ve zaten ama\u00e7 da tam olarak budur.<\/p>\n<p>K\u0131sacas\u0131, evet, yaz\u0131 tipleri ve hiyerar\u015fi \u00f6nemlidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc hiyerar\u015fi ve <a href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/tasarim-yoluyla-markalasma-tutarli-bir-gorunum-olusturmak\/\">tasar\u0131m<\/a> \u00f6\u011feleri, zihnin bilgi i\u015fleme sistemiyle uyumlu \u00e7al\u0131\u015f\u0131r; beyni gitmesi gereken yere y\u00f6nlendirerek i\u015fini kolayla\u015ft\u0131r\u0131r ve gerekti\u011finde dinlenmesine izin verir.<\/p>\n<p>\u0130yi tasar\u0131mc\u0131lar hem etkili hem de ak\u0131lda kal\u0131c\u0131 sunumlar olu\u015fturmak i\u00e7in bu gibi ilkeleri (dengeleme, i\u015flev ve verimlilik) bilin\u00e7li olarak kullan\u0131r.<\/p>\n<h2><span class=\"ez-toc-section\" id=\"4_Daginikligi_Temizleyin\"><\/span>4. Da\u011f\u0131n\u0131kl\u0131\u011f\u0131 Temizleyin<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n<p>Mevcut i\u015f k\u00fclt\u00fcr\u00fcm\u00fcz bizi aksine ikna etmeye \u00e7al\u0131\u015fsa da, beyinlerimiz <a href=\"https:\/\/s3.wp.wsu.edu\/uploads\/sites\/2088\/2014\/01\/BrainRules-JohnMedina-MediaKit.pdf\">\u00e7oklu g\u00f6revlerde<\/a> <em>(multitasking)<\/em> pek de iyi de\u011fildir. \u00d6zellikle de be\u015f saniye i\u00e7inde bir grafi\u011fi okumaya, analiz etmeye, anlat\u0131lanlar\u0131 dinlemeye ve belirsiz bir ba\u015fl\u0131\u011f\u0131 \u00e7\u00f6zmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131yorsa.<\/p>\n<p><strong>Bili\u015fsel y\u00fck teorisi<\/strong> i\u015fte burada devreye girer.<br \/>\n\u00c7al\u0131\u015fan belle\u011finiz (bunu beynin zihinsel \u201ckaralama tahtas\u0131\u201d gibi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn) bir kerede ancak belirli bir oranda bilgi tutabilir. \u00c7ok fazla y\u00fcklenirseniz, ilgisini pazartesi sabah\u0131 9.00 toplant\u0131s\u0131ndaki i\u015f arkada\u015f\u0131n\u0131zdan daha h\u0131zl\u0131 kaybeder.<\/p>\n<p>Bu, bili\u015fsel psikoloji alan\u0131nda yap\u0131lm\u0131\u015f onlarca y\u0131ll\u0131k ara\u015ft\u0131rmalarla kan\u0131tlanm\u0131\u015ft\u0131r. <a href=\"https:\/\/link.springer.com\/book\/10.1007\/978-1-4419-8126-4\">Bili\u015fsel y\u00fck teorisinin<\/a> arkas\u0131ndaki bilim insan\u0131 John Sweller, <strong>a\u015f\u0131r\u0131 y\u00fcklenen \u00e7al\u0131\u015fma belle\u011finin anlay\u0131\u015f ve hat\u0131rlamay\u0131<\/strong> aksatt\u0131\u011f\u0131n\u0131 kan\u0131tlam\u0131\u015ft\u0131r. \u00d6zellikle bilgi yo\u011fun, k\u00f6t\u00fc organize edilmi\u015f veya sadece\u2026 \u00e7ok fazlaysa.<\/p>\n<p><a href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/ikna-psikolojisi-etkileyici-tasarimlar-icin-yontemler\/\">Etkili sunum<\/a> tasar\u0131m\u0131, gereksiz karma\u015f\u0131kl\u0131\u011f\u0131 azaltarak ve kullan\u0131c\u0131lar\u0131n \u00f6nemli \u015feylere odaklanmas\u0131na yard\u0131mc\u0131 olarak beynin al\u0131\u015fk\u0131n oldu\u011fu bilgiyi i\u015fleme yap\u0131s\u0131n\u0131 destekler.<\/p>\n<p>Bu nedenle sunumlar\u0131n\u0131z\u0131n ak\u0131lda kal\u0131c\u0131 olmas\u0131n\u0131 istiyorsan\u0131z, beynin sizi hat\u0131rlamas\u0131n\u0131 kolayla\u015ft\u0131rmal\u0131s\u0131n\u0131z.<\/p>\n<p>Bunu bir restoranda yemek sipari\u015fi vermek gibi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn.<br \/>\n\u0130\u00e7inde resim olmayan, 20 sayfal\u0131k lamine kaplama bir men\u00fc \u00f6n\u00fcn\u00fcze getirildi\u011finde beyniniz pani\u011fe kap\u0131l\u0131r.<\/p>\n<p>Ama sadece \u00fc\u00e7 tane, yutkunman\u0131z\u0131 sa\u011flayacak kadar g\u00fczel yemek sunan bir men\u00fc? \u0130\u015fte o zaman hangisini se\u00e7ece\u011finizi \u00e7ok iyi bilirsiniz.<\/p>\n<p>\u0130\u00e7eri\u011fi bu \u015fekilde basitle\u015ftirmek, dinleyicilerin sadece gereken bilgiye odaklanmalar\u0131n\u0131 ve bu bilgileri saklamalar\u0131n\u0131 kolayla\u015ft\u0131r\u0131r.<\/p>\n<p>Ayn\u0131 mant\u0131k sunum tasar\u0131m\u0131 i\u00e7in de ge\u00e7erlidir.<br \/>\nHer slayta sadece bir fikir koyarak a\u015f\u0131r\u0131 y\u00fcklemeden ka\u00e7\u0131n\u0131n. Net ba\u015fl\u0131klar kullan\u0131n. G\u00f6rseller i\u00e7in nefes alma alan\u0131 olu\u015fturun.<\/p>\n<h2><span class=\"ez-toc-section\" id=\"5_Herkes_Surprizleri_Sever_Beynimiz_Dahil\"><\/span>5. Herkes S\u00fcrprizleri Sever (Beynimiz Dahil)<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n<p>Beynimiz \u00f6r\u00fcnt\u00fc ve rutinleri sever\u2026 ta ki sevmedi\u011fine karar verene kadar.<\/p>\n<p>Hayatta kalma mekanizmam\u0131z\u0131n bir par\u00e7as\u0131 olarak, tekrar eden \u015feyleri adeta <a href=\"https:\/\/www.bbc.com\/future\/article\/20120508-why-your-brain-loves-to-tune-out\">sessize almaya<\/a> programl\u0131y\u0131z. O y\u00fczden de beklenmedik bir \u015feyle kar\u015f\u0131lat\u0131\u011f\u0131nda beynimiz resmen kulak kesilir.<\/p>\n<p>Ara\u015ft\u0131rmalar, s\u00fcrprizlerin beynin <a href=\"https:\/\/education360journal.medium.com\/the-neuroscience-of-surprise-and-how-it-improves-learning-5e1a58fc497b\" class=\"broken_link\">\u00f6d\u00fcl sistemini<\/a> harekete ge\u00e7irdi\u011fini, <strong>dopamin salg\u0131lanmas\u0131n\u0131<\/strong> tetikledi\u011fini ve bunun sadece iyi hissettirmekle kalmay\u0131p ayn\u0131 zamanda <strong>dikkati ve haf\u0131zay\u0131 keskinle\u015ftirdi\u011fini<\/strong> g\u00f6steriyor. Sunumlarda da beklenmedik unsurlar kullanarak dinleyicilerinizi motive edebilir ve kat\u0131l\u0131mlar\u0131n\u0131 art\u0131rabilirsiniz.<\/p>\n<p>O ufac\u0131k s\u00fcrpriz an\u0131, b\u00fct\u00fcn sunum i\u00e7in bir d\u00f6n\u00fcm noktas\u0131 olabilir.<\/p>\n<p>Diyelim ki 12. slayttas\u0131n\u0131z. Dinleyicilerinizin dikkati da\u011f\u0131lmaya ba\u015flad\u0131, g\u00f6z ucuyla birka\u00e7 telefonun ceplerden \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6rd\u00fcn\u00fcz. Bir anl\u0131\u011f\u0131na duraksad\u0131n\u0131z, ve \u015funu s\u00f6ylemeye karar verdiniz:<\/p>\n<p><em>&#8220;Ge\u00e7en y\u0131l insanlar uyuduklar\u0131ndan daha \u00e7ok zaman\u0131 TikTok&#8217;ta ge\u00e7irdi.&#8221;<\/em><\/p>\n<p>Bu bir c\u00fcmle size iki dakika daha, hatta belki de daha fazla dikkat kazand\u0131r\u0131r.<\/p>\n<p>\u00dcstelik bunun i\u00e7in hilelere veya b\u00fcy\u00fck s\u00fcrprizlere ihtiyac\u0131n\u0131z yoktur; tahmin edilemez olman\u0131z fazlas\u0131yla yeterlidir.<\/p>\n<p>Mesela m\u00fc\u015fteri kazan\u0131m verilerinizi Taylor Swift bilet talebiyle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131ran bir grafik kullan\u0131n. Beklentilerin tam aksini s\u00f6yleyen bir istatistik payla\u015f\u0131n. \u0130lk bak\u0131\u015fta alakas\u0131z g\u00f6r\u00fcnen bir g\u00f6rsele, hatta cesur hissediyorsan\u0131z kurumsal kal\u0131b\u0131n d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kan bir meme&#8217;e \u015fans verin.<\/p>\n<p>\u00c7\u00fcnk\u00fc s\u00fcrpriz unsuru beyne \u015f\u00f6yle der: <em>\u201cPi\u015ft, bir \u015feyler oluyor. Dikkat etmende fayda var.&#8221;<\/em><\/p>\n<p>Ve b\u00f6ylece, siz yeniden dinleyicilerin dikkatlerini \u00e7ekmeyi ba\u015far\u0131rs\u0131n\u0131z; onlar\u0131n beyinleri de sanki paketin dibinde fazladan bir bisk\u00fcvi bulmu\u015f gibi dopamin salg\u0131lar.<\/p>\n<p>S\u00fcrpriz unsurunu sunumlar\u0131n\u0131za dahil ederek hedef kitlenizin ilgisini daha etkili \u015fekilde \u00fczerinizde tutabilir, anlatt\u0131klar\u0131n\u0131z\u0131n daha uzun s\u00fcre ak\u0131lda kalmas\u0131n\u0131 sa\u011flayabilirsiniz.<\/p>\n<h2><span class=\"ez-toc-section\" id=\"6_Lost_Finali_Gibi_Degil_Breaking_Bad_Finali_Gibi_Bitirin\"><\/span>6. <em>Lost<\/em> Finali Gibi De\u011fil, <em>Breaking Bad<\/em> Finali Gibi Bitirin<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n<p>\u201cEn iyi sunumlar bitti\u011fi yerde bitmez. Yank\u0131lanmaya devam eder.<em>&#8220;<\/em><\/p>\n<p>Mesela biz kendi sunumumuzu yap\u0131yor olsayd\u0131k, muhtemelen bu \u015fekilde tamamlard\u0131k.<\/p>\n<p>\u00c7\u00fcnk\u00fc &#8211;<em> hepimize okulda \u00f6\u011fretilenlere ra\u011fmen<\/em> &#8211; bir sunumun son anlar\u0131, sunum s\u0131ras\u0131nda konu\u015ftu\u011funuz her \u015feyi \u201ctoparlamak\u201d veya \u00f6zetlemek i\u00e7in de\u011fildir.<\/p>\n<p>Siz odadan \u00e7\u0131kt\u0131ktan sonra bile mesaj\u0131n\u0131z\u0131n hedef kitlenizde kal\u0131c\u0131 olmas\u0131n\u0131 sa\u011flamak i\u00e7indir.<\/p>\n<p>N\u00f6robilimde buna <a href=\"https:\/\/www.odettepsikoloji.com\/post\/primacy-recency-etkisi-i-lk-ve-son-bilgiler-%C3%B6nemlidir\">sonluk etkisi<\/a> denir: t\u0131pk\u0131 ilkler gibi, en yak\u0131nda duyduklar\u0131m\u0131z\u0131, yani duydu\u011fumuz son fikirleri de daha iyi hat\u0131rlar\u0131z.<\/p>\n<p>Ancak haf\u0131za tek ba\u015f\u0131na yeterli de\u011fildir. Fikrinizin <em>ak\u0131lda kal\u0131c\u0131<\/em> olmas\u0131n\u0131 istiyorsan\u0131z, aktard\u0131\u011f\u0131n\u0131z sonun ayn\u0131 zamanda <em>anlaml\u0131<\/em> olmas\u0131 gerekir.<\/p>\n<p>Bu y\u00fczden sunumunuzu s\u0131radan bir \u201cdinledi\u011finiz i\u00e7in te\u015fekk\u00fcrler\u201d ile bitirmeyin.<\/p>\n<p>T\u00fcm sunumu yeniden \u00e7er\u00e7eveleyen <em>(tekrarlayan de\u011fil)<\/em> bir c\u00fcmleyle bitirin. Amac\u0131 olan can al\u0131c\u0131 bir nokta. Daha \u00f6nce anlatt\u0131klar\u0131n\u0131z\u0131n yerine oturmas\u0131n\u0131 sa\u011flayan bir c\u00fcmle, \u00f6rne\u011fin: <em>&#8220;\u015eimdi oldu. Ba\u015f\u0131ndan beri buraya varmaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131yordu demek ki.&#8221;<\/em> dedirten bir \u015fey.<\/p>\n<p>\u0130yi konu\u015fmac\u0131lar\u0131n bunu ba\u015farmak i\u00e7in kulland\u0131\u011f\u0131 birka\u00e7 taktik verelim:<\/p>\n<ul>\n<li>A\u00e7\u0131l\u0131\u015f hikayesine <strong>geri d\u00f6nerler<\/strong> ama \u015fimdi bu hikayenin yeni bir anlam\u0131 vard\u0131r.<\/li>\n<li>\u0130zleyicilere basit bir ger\u00e7ekle <strong>meydan okurlar<\/strong>: \u201cYar\u0131n sabah <em>siz<\/em> neyi farkl\u0131 yapacaks\u0131n\u0131z?\u201d<\/li>\n<li>Bir <strong>bayrak diker, <\/strong>yank\u0131 b\u0131rak\u0131rlar<strong>: <\/strong>tek ba\u015f\u0131na duracak kadar kendinden emin ve cesur bir c\u00fcmle kurarlar.<\/li>\n<\/ul>\n<p>Bir ba\u015flay\u0131nca b\u0131rakamay\u0131p t\u00fcm b\u00f6l\u00fcmlerini izledi\u011finiz dizileri d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn. <em>(The Last of Us&#8217;tan bir \u00f6rnek vermeyi d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fck ama spoiler veremeyecek kadar nazi\u011fiz, o y\u00fczden rica ederiz.)<\/em><em><br \/>\n<\/em><em><br \/>\n<\/em>Yerinizde duramaman\u0131z\u0131 sa\u011flamak i\u00e7in, s\u00fcrprizi veya katarsis noktas\u0131n\u0131 her zaman son sahneye saklarlar.<br \/>\nVe ertesi g\u00fcn \u00f6\u011fle yeme\u011finde i\u015f arkada\u015f\u0131n\u0131zla konu\u015ftu\u011funuz \u015fey de tam olarak bu olur.<\/p>\n<h2><span class=\"ez-toc-section\" id=\"Hatirlamasi_Kolay_Unutmasi_Zor_Hale_Getirin\"><\/span>Hat\u0131rlamas\u0131 Kolay, Unutmas\u0131 Zor Hale Getirin<span class=\"ez-toc-section-end\"><\/span><\/h2>\n<p>G\u00fcn\u00fcn sonunda, sunumlar asl\u0131nda slaytlardaki kelimelerle ilgili de\u011fil, <em>ba\u011f kurmakla<\/em> ilgilidir; insanlar\u0131n dinleyecek ve hat\u0131rlayacak kadar \u00f6nemsemelerini sa\u011flamakla.<\/p>\n<p>Ve beynimiz duyduklar\u0131n\u0131 rastgele i\u015flemez; bir sistemi vard\u0131r. Bunun i\u00e7in gereken biraz bilim, biraz hikayele\u015ftirme ama en \u00f6nemlisi, \u00e7ok\u00e7a empatidir.<br \/>\nBeynin nas\u0131l \u00e7al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131 anlad\u0131\u011f\u0131n\u0131zda; neyin dikkat \u00e7ekti\u011fini, bir duyguyu neyin tetikledi\u011fini, neyin ak\u0131lda kald\u0131\u011f\u0131n\u0131 da anlar hale gelirsiniz.<\/p>\n<p>Bunu samimi bir ba\u011f, payla\u015f\u0131lan bir kahkaha, insanlar\u0131n s\u0131rtlar\u0131n\u0131 dikle\u015ftirmelerine sebep olan bir hikaye, veya i\u00e7lerini titreten k\u0131sa bir sessizlikle birle\u015ftirebilirseniz: bir sunumdan \u00e7ok daha fazlas\u0131na sahip olursunuz.<\/p>\n<p>\u0130\u015fte o zaman insanlarda yank\u0131 uyand\u0131ran bir mesaj verebilir, haf\u0131zan\u0131n k\u0131ymetli an\u0131lar ve duygular i\u00e7in ay\u0131rd\u0131\u011f\u0131 noktas\u0131nda hikayenize yer bulabilirsiniz.<\/p>\n<p>Bu yaz\u0131 sayesinde, beynin sevdi\u011fi sistemle uyumlu \u00e7al\u0131\u015fman\u0131z\u0131 sa\u011flayacak birka\u00e7 takti\u011fe sahip oldu\u011funuzu umuyoruz. E\u011fer sunumunuzu insanlar\u0131n unutamayaca\u011f\u0131 bir hikayeye d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcrmek i\u00e7in yard\u0131ma ihtiyac\u0131n\u0131z olursa, <a href=\"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/iletisim\/\">tan\u0131\u015fmay\u0131 \u00e7ok isteriz.<\/a><\/p>\n<p>&nbsp;<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>\u0130tiraf edelim, pek \u00e7ok sunum ne kadar s\u00fcre ilgiyle dinleme rol\u00fc yapabilece\u011finizi test ediyormu\u015f hissettirir. Akla gelen t\u00fcm kelimeler listelenmi\u015f, sunumun asl\u0131nda ne anlatmak istedi\u011fine ise \u00e7ok az vakit harcanm\u0131\u015f gibi gelir. Ve o sunumdan neredeyse hi\u00e7bir \u015fey hat\u0131rlamadan ayr\u0131l\u0131rs\u0131n\u0131z. Ama baz\u0131 sunumlar farkl\u0131d\u0131r. Kendinizi g\u00fcnler sonra onlardan al\u0131nt\u0131 yaparken bulursunuz. Arkada\u015f\u0131n\u0131za &#8220;ge\u00e7enlerde \u00e7ok enteresan [&hellip;]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":13197,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_seopress_robots_primary_cat":"none","_seopress_titles_title":"Unutulmaz Sunumlar \u0130\u00e7in N\u00f6robilim","_seopress_titles_desc":"N\u00f6robilim ve bili\u015fsel psikolojiyi sunum tasar\u0131m\u0131na nas\u0131l uygulayaca\u011f\u0131n\u0131z\u0131 \u00f6\u011frenin ve sunumlar\u0131 ilgi \u00e7ekici hale getirmek i\u00e7in etkisi kan\u0131tlanm\u0131\u015f ipu\u00e7lar\u0131n\u0131 ke\u015ffedin.","_seopress_robots_index":"","footnotes":""},"categories":[142,141],"tags":[],"class_list":["post-13199","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-teknoloji","category-sunum"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/13199","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=13199"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/13199\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":13210,"href":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/13199\/revisions\/13210"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/wp-json\/wp\/v2\/media\/13197"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=13199"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=13199"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/ozgunozpinar.com\/tr\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=13199"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}